Rozwój sensoryczny maluchów 1-3

Jak w prosty sposób stymulować rozwój sensomotoryczny dziecka od pierwszego roku życia do ukończenia trzech lat? Istnieje kilka złotych zasad, które warto zastosować w domowych warunkach.

O czym wato pamiętać?

Włączanie malucha w codzienne czynności

Rodzice często nie zdają sobie sprawy, że najlepsze aktywności ogólnorozwojowe, usprawniające rączki dziecka, to włączanie dzieci w codzienne obowiązki domowe. Oczywiście nie możemy wymagać od maluszków zbyt wiele, ale już roczne dziecko możemy zacząć włączać do czynności porządkowych. Dziecko w tym wieku może nam pomagać w: odkurzaniu (jeśli nie boi się odkurzacza), zamiataniu, myciu podłóg, wieszaniu prania lub zmywaniu naczyń. Dla najmłodszych jest to zazwyczaj świetna zabawa.

Starsze dziecko bez problemu powinno umieć samo pić i jeść (najpierw paluszkami, potem sztućcami), rozebrać się z prostszych części garderoby, założyć majtki, skarpetki czy łatwe w obsłudze buty, umyć ręce czy zęby.Ważne jest zauważanie wszystkich prób samodzielności dziecka i pozwoleniu mu na to, jeśli tylko jest to możliwe.

Zabawy stymulujące wszystkie zmysły

Bardzo ważne w tym okresie są zabawy i aktywności stymulujące wszystkie zmysły. Możemy bawić się w te same zabawy co z niemowlęciem, dostosowując je i modyfikując poziom trudności oraz intensywności. Trzeba też pamiętać by oprócz zabaw kierowanych, dać naszemu dziecku czas na swobodną zabawę, aranżując jedynie do tego odpowiednio przestrzeń, w której przebywa.

Pamiętajmy o tym, że należy stymulować 7 systemów zmysłowych dziecka dla wspierania procesów integracji sensorycznej, a więc:

Dotyk:

dotykanie różnych faktur i substancji (twarde, miękkie, szorstkie, włochate, klejące, mokre itp.),
masowanie dziecka np. Masaż Shantala,
zabawy „ciepło-zimno” – masowanie butelką napełnioną ciepłą lub zimną wodą.

Równowagę:

huśtanie i bujanie w hamaku i na platformach podwieszanych w różnych pozycjach ciała,
chodzenie po murkach i równoważniach,
wspinanie się po drabinkach, pajączkach,
kręcenie się w ramionach rodzica lub na krześle obrotowym.

Czucie głębokie:

siłowanki, baraszkowanie z rodzicem,
ściskanie w tzw. niedźwiedzie uściski,
przepychanie ciężkiego wózka, kosza na zabawki.

Wzrok:

obserwowanie pływających, fruwających elementów (cekiny w wodzie, bańki mydlane),
zabawa w latarkowego berka,
wyszukiwanie konkretnych elementów na obrazku.

Słuch:

rozpoznawanie dźwięków zwierząt, naśladowanie,
lokalizowanie, skąd dobiega dźwięk,
granie i śpiewanie razem z rodzicem na prostych instrumentach (dzwoneczki, kołatka, marakasy, grzechotki, trójkąty).

Węch:

porównywanie i rozpoznawanie zapachów,
memory zapachowe,
puszki zapachowe.

Smak:

próbowanie różnych smaków,
zabawa w gotowanie i przyrządzanie posiłków z użyciem prawdziwych produktów,
pomoc w gotowaniu rodzicom na miarę swoich możliwości.

3. Codzienna dawka ruchu

Ponieważ na tym etapie dziecko osiąga i doskonali umiejętności chodzenia, biegania i skakania, powinno mieć jak najwięcej możliwości do doskonalenia tych umiejętności. Najlepiej, jeśli maluch codziennie spędza czas na placu zabaw, bawiąc się na różnorodnych sprzętach i zabawkach. Maluchy w tym przedziale wiekowym są gotowe na jazdę na trójkołowej hulajnodze czy rowerku biegowym. Ćwiczą w ten sposób równowagę, koordynację ruchów, napięcie mięśniowe czy ruchy naprzemienne.

Ćwiczenie schematu własnego ciała

Jednym z głównych zadań tego okresu, jest poznanie części własnego ciała i ich utrwalenie. Jest to niezbędne do prawidłowego wyodrębnienia własnych granic, zbudowania prawidłowego obrazu siebie oraz do poczucia bezpieczeństwa. Dzieci, które mają nieprawidłowy schemat własnego ciała, mogą mieć w przyszłości problemy z nauka matematyki w szkole.

W jaki sposób to robić:

Masując własne dziecko (np. Masaż Shantala),
Zabawy w wierszyki masażyki (np. Marii Bogdanowicz),
Masowanie dziecka połączone z nazywaniem części ciała,
Dotykanie części ciała dziecka, a ono określa w jaką część ciała zostało dotknięte,
Rysowanie palcem maluchowi na plecach różnych kształtów.